Năm 1587, một nhóm 115 người định cư từ nước Anh đã đến Roanoke Island, nay thuộc bang North Carolina, với hy vọng xây dựng một thuộc địa mới. Đây là nỗ lực thứ ba của người Anh trong việc thiết lập căn cứ tại Tân Thế Giới, và nó mang đầy sự hứa hẹn về một tương lai tươi sáng cho đế quốc Anh. Tuy nhiên, lịch sử đã ghi nhận Roanoke như một câu chuyện đầy bí ẩn và bi kịch, với số phận của những người định cư vẫn là một câu hỏi chưa được giải đáp đến ngày nay.
- Những động cơ thúc đẩy:
Việc khám phá Tân Thế Giới vào thế kỷ 16 đã mang đến cho các cường quốc châu Âu như Anh, Tây Ban Nha, và Bồ Đào Nha những cơ hội mới mẻ về tài nguyên, thương mại và quyền lực.
Động cơ chính thúc đẩy việc thành lập thuộc địa Roanoke là:
- Tìm kiếm vàng và bạc: Người Anh tin rằng Tân Thế Giới ẩn chứa những kho báu khổng lồ và họ hy vọng Roanoke sẽ trở thành một nguồn cung cấp vàng và bạc dồi dào cho đế quốc.
- Mở rộng lãnh thổ:
Sự cạnh tranh giữa các cường quốc châu Âu đã tạo ra áp lực để mở rộng 영토 và ảnh hưởng của mình trên toàn thế giới. Roanoke được coi là một bước tiến quan trọng trong việc 확장 영역 của Anh ở Tân Thế Giới.
- Tạo lập con đường giao thương mới:
Người Anh muốn tìm kiếm một con đường biển mới đến châu Á, tránh xa sự kiểm soát của Bồ Đào Nha trên các tuyến đường truyền thống. Roanoke được hy vọng sẽ trở thành một căn cứ quan trọng cho việc buôn bán và giao thương với các quốc gia ở phương Đông.
- Sự thất bại của Roanoke:
Dù được trang bị đầy đủ với lương thực, công cụ và vũ khí, cuộc định cư tại Roanoke đã gặp phải nhiều khó khăn và thử thách từ môi trường khắc nghiệt, quan hệ căng thẳng với người bản địa, và sự thiếu kinh nghiệm trong việc sinh tồn ở một vùng đất mới.
Những yếu tố chính dẫn đến thất bại của Roanoke bao gồm:
- Mâu thuẫn với người bản địa: Quan hệ giữa người định cư Anh và người bản địa Algonquin đã trở nên căng thẳng do sự khác biệt về văn hóa, tôn giáo, và quyền sở hữu đất đai. Các cuộc xung đột bạo lực đã làm suy yếu cộng đồng định cư và cản trở sự phát triển của thuộc địa.
- Thiếu hụt lương thực: Mùa màng thất bát và thiếu kinh nghiệm canh tác ở điều kiện khí hậu mới đã khiến người định cư gặp phải nạn đói trầm trọng.
Sự thiếu hụt nguồn cung cấp lương thực đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tinh thần của những người định cư.
- Hỗ trợ từ Anh quốc không đầy đủ: Cuộc hành trình trở về Anh của John White, Thống đốc Roanoke, bị trì hoãn do chiến tranh với Tây Ban Nha.
Khi ông trở lại Roanoke vào năm 1590, ông chỉ tìm thấy một ngôi làng hoang vắng và không có dấu vết gì về số phận của những người định cư. Chiếc từ “CROATOAN” được khắc trên một cây gỗ là manh mối duy nhất về nơi ở hiện tại của họ.
Bí ẩn về số phận của Roanoke:
Sự biến mất bí ẩn của những người định cư Roanoke đã trở thành một trong những câu chuyện kỳ bí nhất trong lịch sử Tân Thế Giới. Nhiều giả thuyết được đưa ra để giải thích số phận của họ, bao gồm:
-
Hợp nhất với bộ lạc bản địa Croatoan: Đây là giả thuyết phổ biến nhất, cho rằng người định cư đã được bộ lạc Croatoan bảo vệ và đồng hóa vào cộng đồng của họ. Tuy nhiên, không có bằng chứng khảo cổ học nào để xác nhận giả thuyết này.
-
Bị tiêu diệt bởi người bản địa Algonquin:
Sự căng thẳng giữa người Anh và người Algonquin có thể dẫn đến cuộc tấn công và tiêu diệt toàn bộ những người định cư.
- Chết đói hoặc bị bệnh:
Thiếu hụt lương thực và dịch bệnh có thể đã tàn phá cộng đồng Roanoke, dẫn đến sự tuyệt chủng của họ.
- Di sản của Roanoke:
Dù thất bại trong việc thành lập một thuộc địa lâu dài, Roanoke vẫn là một cột mốc quan trọng trong lịch sử định cư của người Anh ở Tân Thế Giới.
Sự kiện này đã cung cấp những bài học kinh nghiệm quý giá về những thách thức và rủi ro liên quan đến việc thiết lập thuộc địa ở một vùng đất mới.
Roanoke cũng là minh chứng cho sự phức tạp trong mối quan hệ giữa người định cư châu Âu và người bản địa ở Tân Thế Giới.
Bí ẩn về số phận của những người định cư Roanoke vẫn tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà sử học và chuyên gia khảo cổ học, trở thành một câu chuyện hấp dẫn cho những ai muốn tìm hiểu về lịch sử định cư của người Anh ở Tân Thế Giới.
| Yếu tố | Roanoke | Jamestown |
|---|---|---|
| Năm thành lập | 1587 | 1607 |
| Vị trí | Roanoke Island, North Carolina | Jamestown, Virginia |
| Lãnh đạo | John White | John Smith |
| Mục đích | Tìm kiếm vàng bạc, mở rộng lãnh thổ, tạo lập con đường giao thương mới | Xây dựng thuộc địa |
và khai thác tài nguyên | | Kết quả | Thất bại và biến mất bí ẩn | Thành công ban đầu nhưng gặp nhiều khó khăn |
- Kết luận:
Sự kiện Roanoke là một ví dụ điển hình về sự phức tạp của lịch sử định cư của người Anh ở Tân Thế Giới. Dù thất bại, Roanoke vẫn để lại di sản quan trọng trong việc hiểu biết về những thách thức và cơ hội mà người định cư châu Âu phải đối mặt khi đến với vùng đất mới.
Bí ẩn về số phận của những người định cư Roanoke vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp, khơi gợi trí tò mò và sự quan tâm của các nhà sử học trong nhiều thế kỷ.
